ABD ve AB’nin Rusya’ya yaptırımları sertleştikçe bu durumdan en çok etkilenenlerden biri de kuşkusuz Rus milyarderler oldu. Chelsea’nin sahibi Rus milyarder Roman Abramovich, savaşın ardından kulübü satma kararı aldığını açıkladı. Peki Putin’in yakın dostu olarak bilinen ve dünyanın en zengin insanları arasında yer alan Abramovich bugünkü gücüne nasıl kavuştu? Beş parasız bir yetimken, nasıl Rusya’nın kaderinde rol oynayan bir isim haline geldi?
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sürerken, İngiltere Premier Lig ekiplerinden Chelsea’nin sahibi, Putin’in yakın arkadaşı Roman Abramovich, savaşın ardından kulübü satmak istediğini resmen açıkladı.
Abramovich tarafından yapılan açıklamada, “Ekibime satıştan elde edilecek tüm net gelirin bağışlanacağı bir hayır vakfı kurma talimatı verdim. Vakıf, Ukrayna’daki savaşın tüm mağdurların yararına olacak. Bunun inanılmaz derecede zor bir karar olduğunu bilin ve bu şekilde Kulüpten ayrılmak beni üzüyor. Ancak bunun kulübün menfaatine olduğuna inanıyorum.” ifadelerine yer verilirken, dünyanın gözü kulağı da Rus milyardere çevrildi.
Başkan Vladimir Putin’in yakın dostu olduğu gerekçesiyle Abramovich, Batı’nın yaptırım uyguladığı isimler arasında yer alıyor. Yakın zamana kadar ya süper lüks bir yatında ya da malikanesinden çıkarken gördüğümüz Abramovich, Rusya siyasetinde de önemli bir yere sahip. Öyle ki, Putin’in 2000 yılında göreve başlamasından önce, Putin’i Boris Yeltsin’e cumhurbaşkanı olarak tavsiye eden ilk kişi olduğu söyleniyor.
ANNE VE BABASI, O ÇOK KÜÇÜK YAŞTAYKEN ÖLDÜ
Şimdi onun adı, İngiliz hükümetinin yaptırıma zorlandığı isimler arasında yer alıyor.
Ayrıca, geçen yıl mahkemede Putin’in Batı’daki ‘kasiyeri’ olduğunu inkar etmesiyle birlikte, Rusya cumhurbaşkanıyla olan bağlantıları hakkında da sorgulandı – ancak yine de ‘olanaklarından biri’ olarak görülüyor. Putin’in 2000 yılında göreve başlamasından önce, Putin’i Boris Yeltsin’e cumhurbaşkanı tavsiye eden ilk kişi olduğu söyleniyor.
Ancak tüm bu gücün ve zenginliğin ardında 55 yaşındaki iş insanının geçmişi ise bir o kadar zorluklarla dolu….
Rusya’nın güneybatısındaki Saratov kentinde doğan Abramovich’in anne ve babası o daha çok küçükken hayatını kaybedince, 4 yaşından itibaren büyükanne ve büyükbabası tarafından büyütüldü. Büyükanne ve büyükbabası Vasily ve Faina, Ukrayna’dan savaş sırasında kaçmışlardı…
Annesi Irina, Abramovich’in doğumundan kısa bir süre sonra 28 yaşında kan zehirlenmesinden hayatını kaybetti. Babası ise bir vinç tarafından ezildi ve kaldırıldığı hastanede öldü. Kısa süre sonra Abramovich, Moskova yakınlarındaki amcasının yanına taşındı.
REFORMLARI KULLANARAK ZENGİNLEŞMEYE BAŞLADI
Abramovich, 1980’lerin sonlarında kolejden ayrıldıktan sonra bir pazar tezgahında plastik bebekler dahil muhtelif ürünler satarak para kazanmaya başladı. 1987’de Abramovich Sovyet ordusunda kısa bir süre görev yaptıktan sonra, ilk karısı Olga Lysova’nın ebeveynleri Rus oligarka, düğün hediyesi olarak 2 bin ruble verdi. Bu, sattığı ürün yelpazesini genişletmesine olanak sağladı.
Ciddi para kazanmaya yönelik ilk hamlesi, Sovyetler Birliği’nin Mihail Gorbaçov’un yönetimi altında çökmeye başladığı perestroyka reformları sırasında geldi. Değişiklikler sayesinde rejimin işletmeler üzerindeki kontrolü gevşedi, bu da oligarkların firmalarını yasal hale getirerek ve devlete ait şirketleri satın alarak yükselebilmesinin önünü açtı.
GEÇMİŞİNDE TUTUKLANDI
Abramovich, 40 yaşından önce dünyanın en zengin adamlarından biri olmak için birçok kez sahtecilik yapmak ve acımasızlıkla suçlandı. Suçlamalar düşmeden önce 55 tanker mazot almak için sahte belgeler kullandığı iddiasıyla 1992’de tutuklandı.
2011’de o dönem yaşadığı olayla ilgili olarak yaptığı bir röportajda ise şunları söyledi: ‘Hiçbir belgede tahrifat yapmadım. Yakınlarımdan hiçbiri sahte bir belgede bulunmadı.’
Ulusal otomobil satıcısı firması Lada’yı yöneten, ancak aynı zamanda Başkan Boris Yeltsin ile de yakın olan Boris Berezovsky ile bağlantılar kurmaya başladıkça, zenginliğine zenginlik kattı. Abramovich’e Sovyet sonrası Rusya’da büyük meblağlar kazanmak için çok önemli olan anahtar erişimi sağlandı ve hatta Kremlin’de bir daire bile verildi.
“PUTİN’İ TAVSİYE EDEN ADAM”
Hatta Abramovich’in Vladimir Putin’i Yeltsin’e Rusya devlet başkanı olarak tavsiye eden adam olduğu söyleniyor. Putin, 1999 yılında Başbakan olarak kabinesini ilk kurduğunda, Abramovich’in onay almadan önce tüm adaylarla görüşüp Putin’i önerdiği belirtiliyor.
Abramovich, sonraki yıllarda Putin’in en yakın müttefiklerinden biri olurken, Rusya Devlet Başkanı’nın kendi halefinin kim olması gerektiği konusunda Abramovich’e danıştığı da belirtiliyor. Putin rolüne geri dönmeden önce 2008’den 2012’ye kadar cumhurbaşkanı olarak görev yapan Dmitry Medvedev’in Abramovich tarafından kişisel olarak tavsiye edildiği iddia ediliyor.
DEVLET TARAFINDAN DESTEKLENDİ
Abramovich, yükselişini sürdürürken, özellikle petrol şirketi Sibneft’i satın aldı. Abramovich, yaklaşık 600 milyon sterlin değerinde olduğu tahmin edilen hisseyi ise kredi programı sayesinde 100 milyon sterline satın alınca, devlet tarafından desteklendiğini de göstermiş oldu…
Abramovich’in İngiltere’deki servetinin büyük kısmı, en büyük hissedarı olduğu Londra borsasında işlem gören çelik ve madencilik devi Evraz’da bulunuyor.
İş dışında, Abramoviç siyasette de aktif görev aldı. 2000 yılında oyların yüzde 92’sini kazandıktan sonra Çukotka bölgesinin valisi oldu ve bölgeye 180 milyon sterlin yatırım yaptı.
2003 yılında Chelsea futbol kulübünü satın aldığında artık İngiltere’nin de en tanınan isimleri arasındaydı. Jose Mourinho ve Didier Drogba gibi büyük transferlerin yardımıyla takımı Premier Lig devleri arasına yerleştirmeyi başardı… Ancak şimdi çok sevdiği Chelsea’yi de savaş nedeniyle satışa çıkardığını açıkladı.