Türkiye Güneş Enerjisinde Zirveye Oynuyor! İşte Hibrit Santral Çözümü
Türkiye, enerji sektöründe devrim yaratacak bir potansiyele sahip: hibrit güneş enerjisi santralleri. Mevcut şebeke kısıtlamalarını aşarak güneş enerjisini ülkenin en önemli enerji kaynağı haline getirebilir. Ember'in yaptığı yeni bir analiz, Türkiye'nin 8 gigavatlık hibrit güneş enerjisi potansiyelinin, yeni altyapı yatırımlarına gerek kalmadan şebeke bağlantı sorunlarını çözebileceğini ve güneş enerjisini diğer enerji kaynakları arasında zirveye taşıyabileceğini ortaya koyuyor.
Türkiye'nin Güneş Enerjisi Potansiyeli
Şubat 2024 ile Nisan 2025 tarihleri arasında şebekeye iletim seviyesinden yapılan bağlantı başvurularının %65'i şebeke yetersizliği nedeniyle reddedildi. Eylül 2024'ten bu yana iletim seviyesinden yeni kapasite açılmaması, güneş enerjisi kurulu gücünün büyümesinin önündeki en büyük engelin şebeke bağlantı kısıtları olduğunu gösteriyor. Ancak, bu kısıtlamaların mevcut rüzgar ve hidroelektrik santrallerine eklenecek hibrit güneş enerjisi santralleriyle aşılabileceği belirtiliyor. Rapor, Türkiye'deki hibrit güneş enerjisi potansiyelinin şu anda 8 gigavat seviyesinde olduğunu ve bunun Türkiye'deki mevcut güneş enerjisi kurulu gücünü %35 artırabilecek bir kapasite olduğunu vurguluyor. Finansman koşullarının iyileşmesi durumunda, bu potansiyelin 25,6 gigavata kadar çıkabileceği öngörülüyor.
Hibrit Santrallerin Avantajları
Hibrit güneş santralleri sadece şebeke bağlantı kısıtına değil, aynı zamanda meteorolojik koşullara bağlı yaşanabilen dönemsel kapasite düşüşlerine de bir çözüm sunuyor. Geçen yıl devrede olan hibrit sistemler, 25 rüzgar ve hidroelektrik santraline %14 ek üretim katkısı sağladı. Bu katkı sayesinde söz konusu santrallerin ortalama kapasite faktörü 5 puan artarak %32'ye çıktı. Yaz aylarında ise bu artış 7,3 puana kadar ulaştı.
- Şebeke bağlantı sorununu çözer.
- Meteorolojik koşullara bağlı kapasite düşüşlerini engeller.
- Mevcut santrallerin üretimini artırır.
- Yenilenebilir enerjinin payını yükseltir.
Uzman Görüşleri ve Öneriler
Ember Enerji Analisti Çağlar Çeliköz, Türkiye'de enerji dönüşümünün şebeke kapasite yetersizlikleri nedeniyle yavaşladığını belirtiyor. Ancak, yeni şebeke yatırımı gerektirmeyen hibrit güneş santrallerinin onaylanarak sürecin hız kazanabileceğini vurguluyor. Çeliköz, "Mevzuatta yapılacak birincil kaynağın santral sahasına entegre olma zorunluluğu ve kapasite sınırı kuralının kaldırılması gibi basit değişikliklerle Türkiye, kısa sürede bu yüksek potansiyeli hayata geçirebilir" diyor.
Hidroelektrik Santralları Sanayi İş İnsanları Derneği (HESİAD) Başkanı Elvan Tuğsuz Güven ise Türkiye'de iklim değişikliğine bağlı kuraklık sebebiyle hidroelektrik santrallerin üretim kapasitelerinde düşüş yaşandığına dikkat çekiyor. Güven, hibrit güneş santralleri için yapılan başvurularda kapasite tahsisi sorununun ortadan kaldırılmasının hidroelektrik santrallerin üretim kapasitesinin ve sistem arz güvenliğinin korunması için bir gereklilik olduğunu belirtiyor.
Türkiye'nin hibrit güneş enerjisi potansiyelini değerlendirmesi, enerji sektöründe önemli bir dönüşümün başlangıcı olabilir. Şebeke kısıtlamalarının aşılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının payının artması ve enerji arz güvenliğinin sağlanması gibi birçok fayda sağlayacak bu adım, Türkiye'nin enerji bağımsızlığına önemli bir katkı sağlayacaktır.
