Yüksek maliyetlerle başa çıkmakta zorlanan süt üreticisi, şimdi de sağılabilir hayvan başına 300 TL’ye ulaşan elektrik ücreti altında eziliyor.
Yüksek girdi maliyetlerine rağmen ortalama 4.50 TL’lik litre fiyatı nedeni ile uzun süredir kırmızı alarm veren süt üretimine son darbeyi elektrik faturaları vurdu. Son enerji zamlarının ardından yüksek verimli çiftliklerde faturalar yüzde 170’e varan oranlarda arttı. Ortalama 25-30 kilogramlık süt verimi olan sağılabilir inek başına elektrik gideri 300 TL’yi bulurken, sektör temsilcileri, üretimde zararın katlandığını ve artık inekleri kesime göndermenin sağmaktan daha kârlı bir hale geldiğini vurguladı.
SÜTÇÜLÜK YAPILAMIYOR
Enerji dışında yem ve mazot, veteriner gibi maliyetlerle 1 litre sütün üretim maliyetinin 6.32 TL’ye ulaştığı kaydedilirken, ortalama 4.50 TL’lik gelirle üreticinin büyük bir zararda olduğu kaydedildi.
Türkiye’deki işletmelerin yüzde 88’inin 10 baş altı bir büyüklükte, geri kalan kısmın ise 100-150 baştan büyük, ölçekli bir yapıya sahip olduğunu kaydeden Tüm Süt Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Başkanı Sencer Solakoğlu, yem maliyetinin yüzde 10’u kadar elektrik faturası ödemek zorunda kaldıklarını aktardı. “Bakanlık da et süt fiyatlarının gayet iyi olduğunu söylüyor. İnekler kesilmeye devam edecek. Genel olarak et fiyatları da biraz daha yükseldiği için ineği kesmek ineği sağmaktan daha kârlı oluyor. Bu işletme maliyetleri ile sütçülük yapmak diye bir şey söz konusu olamaz” ifadelerini kullanan Solakoğlu, Türkiye’de maliyetlerin Avrupa’ya göre yüzde 23 daha yüksek olduğunu belirtti.
Maliyetleri karşılayamayan çiftlikler küçülmeye gidiyor
Özellikle süt soğutma ve çiftliklerin serinletme giderleri nedeni ile elektrik faturalarının yük yarattığını anlatan Sencer Solakoğlu, yem, mazot, ilaç gibi giderler de eklediğinde yaz döneminde giderlerin daha da büyüyebileceğini aktardı. Bu noktada çiftliklerin hızla küçülmeye devam ettiğini aktaran Solakoğlu, temel gıdada yüzde 1’e düşen KDV’ye karşılık, ilaçtan mazota çiftçilerin ana girdilerinin tamamında KDV’nin yüzde 18 ile kesildiğini kaydetti. Burada bir finansman maliyeti doğduğunu anlatan Solakoğlu, “Zaten para kazanamayan bir sektöre bir de böyle bir finansman yükü yüklenmiş oluyor” dedi.
Sencer Solakoğlu
İçme sütünde %5.6’lık azalma
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Aralık 2021’de bir önceki yılın aynı ayına göre ticari süt işletmeleri tarafından yapılan içme sütü üretimi yüzde 10.2 azalarak 126 bin 633 ton olarak gerçekleşti. Ocak-aralık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre içme sütü üretimi yüzde 5.6 azalarak 1 milyon 523 bin 175 ton olarak gerçekleşti. Toplam miktara bakıldığında ise 2021 yılında toplanan inek sütü miktarı ise 9.8 milyon tondan 10 milyon tona çıktı.