Kur artışıyla gelen zamlar sağlık harcamalarını aşırı yükseltince hekim, hemşire ve sağlık personeline ek zam yapacak para kalmadı. Personelin sağlık bütçesinden aldığı pay 8 puan birden düştü.
İstifa furyasına rağmen kamu hastanelerindeki hekim, hemşire ve sağlık personeline açlık sınırında ücret ödenmesinin altından kur zamları ile şehir hastaneleri çıktı. Geçen yıl artarak devam eden zam sağanağı Sağlık Bakanlığı’nın sağlığa yönelik mal ve malzeme alımlarıyla genel sağlık giderlerini 4 katı aşan tutarlarda yükseltti. Bakanlık elindeki kaynağın büyük bölümünü şehir hastanelerini işleten müteahhitlere aktarmak zorunda kaldı. Bu dönemde başta aşı olmak üzere sağlığa yönelik malzeme alımı yüzde 315, mal ve hizmet alımı yüzde 104, şehir hastanelerinin kiralarının da olduğu gayrimenkul giderleri yüzde 60, toplam sağlık harcamaları da yüzde 51 arttı. Buna karşılık zor şartlarda görev yapan personel ödemesindeki artış yüzde 23.3’te kaldı.
YÜZDE 33.7’YE DÜŞTÜ
Sağlık Bakanlığı’na 2021 yılı için 77.6 milyar lira ödenek tahsis edilmişti. Ancak kur artışıyla birlikte sağlık giderleri de olağanüstü artınca Bakanlığın yıllık harcaması yaklaşık 22 milyar lira yükselerek 98.8 milyar lirayı aştı. Pandemi ve zam sağanağından önce 2019 yılında Sağlık Bakanlığı bütçesinin yüzde 44.6’sı sağlık personeline aktarılıyordu. Ancak sağlık personelinin sağlık bütçesinden aldığı pay pandeminin en ağır çalışma şartlarının yaşandığı 2020’de yüzde 41.8’e, 2021’de de yüzde 33.7’ye kadar düştü. Böylece 2019’da sağlığa ayrılan her 100 liranın yaklaşık 45 lirası başta hekimler olmak üzere sağlık personeline giderken 2021’de bu tutar yaklaşık 34 liraya geriledi.
Tüketim harcaması patladı
Genel Sağlık-İş Başkanı Dr. Derya Uğur, Sağlık Bakanlığı’nın, olağanüstü artan harcamalarını şeffaf bir şekilde açıklamadığını, verilerin adeta gizlendiğini savundu. Bütçedeki tüketime yönelik mal ve malzeme alımı kaleminden yapılan harcamanın 2016’ya göre 161 kat, 2020’ye göre de 2 kat arttığına işaret eden Dr. Uğur, “Sağlık hizmetleri rant aracı olmamalı. Vatandaşın vergisiyle ödediği her bir doz aşının maliyetini, yapılan her kuruş harcamayı bilme hakkı vardır” dedi.
Dr. Derya Uğur
Şehir hastaneleri yutuyor
Şehir hastanelerine ödenen aşırı yüksek kira ile mal ve hizmet bedelleri yüzünden kamu sağlığına ve açlık sınırında çalışan sağlık personeline yeterince kaynak aktarılamadığını belirten Genel Sağlık-İş Genel Başkanı Dr. Derya Uğur, bütçeyi silip süpüren şehir hastanelerinin acilen kamulaştırılması gerektiğini söyledi.
