Elektriğin yüzde 50’si ithal doğalgaz ve kömürden elde ediliyor. Çimento sektörü kömür alamaz hale geldiği için şalterleri indirecek. Yeni zamlar da kapıda.
Enerjide dışa bağımlı olan Türkiye, Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş nedeniyle her gün daha ağır bir ekonomik tabloyla karşı karşıya kalıyor. Petrol varil fiyatlarındaki artışın yanı sıra doğalgaz ve kömürdeki yükseliş üretim maliyetlerini hızla büyütüyor. Uluslararası piyasalarda bin metreküp doğalgazın fiyatı 2 bin dolara doğru giderken, savaşın başladığı hafta kömür fiyatı yüzde 50 artarak 450 dolara kadar çıktı.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre lisanslı elektrik üretiminin yüzde 31.8’i doğalgaz, yüzde 20.97’si de ithal kömürden sağlanıyor. Sektör temsilcilerine göre, özellikle kömürde fiyatlar kısa sürede katlanınca akaryakıtta olduğu gibi elektrikte de zam söz konusu oldu. Doğalgaza karşın kısa vadelerde alınıp kullanıldığı için kömürdeki fiyat değişimleri daha hızlı etki gösteriyor.
Volkan Bozay
STOKLAR BİTMEK ÜZERE
Sadece elektrik üreten termik santraller değil, kömür kullanan sektörler de çıkmaza girdi. Kömüre son 1 haftada gelen yüzde 50 zam sonrası demir çelik ve çimento sektörleri ne yapacağını şaşırdı. Geçen yıl 5 milyon ton kömür ithal eden çimentocuların 15-20 günlük kömür stoku kaldı. SÖZCÜ’ye konuşan TÜRKÇİMENTO CEO’su Volkan Bozay, kömürün büyük kısmının Rusya’dan ithal edildiğini, tedarik sıkıntısının büyüdüğünü ve birkaç haftaya üretimin durma tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu söyledi.
Nakliyeciler yaptırımdan endişe ediyor
■ Rusya‘da kömür bulsalar dahi bunu nakliye edemediklerini ifade eden Volkan Bozay, güvenliğin yanısıra lojistik şirketlerinin Batı ülkelerinden yaptırım yeme korkusu taşıdıklarını aktardı. Olağanüstü bir dönemden geçildiğini vurgulayan Bozay, Rusya dışındaki bir ülkeden sipariş verilmesi durumunda dahi bunun Türkiye’ye varışının en az 4-5 haftayı bulacağını dile getirdi. Bozay, “Çimento üretim maliyetlerinin %80’ini enerji oluşturuyor. Kömürdeki her 10 dolarlık artış üretim maliyetlerimizi yaklaşık 1.5 dolar artırıyor” dedi.