SWIFT yaptırımını değerlendiren Ekonomist Ali Ağaoğlu, “Topyekûn bir çıkarma olmadıkça sistemin çalışması için bir yol bulunur” dedi.
Deniz B. GÖÇMEN
Rusya-Ukrayna savaşında 4 gün geride kalırken ABD ve Avrupa Birliği’nden peş peşe Rusya’ya yaptırım kararları geldi. Başta 4 büyük Rus bankası ve iştiraklerine yaptırım kararı alınırken günlerdir tartışılan SWIFT sistemi de pakete eklendi. SWIFT’ten çıkarılması durumunda Rusya’nın ekonomik olarak önemli bir darbe alacağı konuşulurken yaptırım bazı bankalarla sınırlı kaldı.
SWIFT yaptırımını değerlendiren Ekonomist Ali Ağaoğlu, “SWIFT’ten selective (seçici) olarak çıkarılan banka, ürün, işlem, sektör veya şirket olduğu ve bazıları sistemin içinde kaldığı sürece aslına bakarsanız o sistem çalışıyor demektir. Bir yolunu bulursunuz. Biraz maliyet yükselir, biraz kontrol artar ama işler yürür” dedi. Ağaoğlu, “Topyekûn çıkarılması dediğiniz zaman durum başkadır, o mutlaka sıkıntı yaratacaktır. Türkiye için de, ödeme yapamayacağı için, mal alamayacak demektir” dedi.
DOĞALGAZ VE PETROL
İran’a benzer bir yaptırım durumunda Rusya’ya asıl yaptırımın uygulanabileceğini belirten Ağaoğlu, “Total SWIFT yasağı önemlidir ama petrol ve doğalgaz istisna tutulduğu bir durumda yine bu yasağın da çok önemi yoktur. Ama Rusya’dan petrol ithalatını yasaklayacak bir yaptırım gelecek olursa o zaman Türkiye’ye ve dünyaya etkilerini konuşabiliriz çünkü majör etkisi olacaktır” dedi. 9.5 milyon varillik bir arzın dünyadan çekilmesinin petrol fiyatlarında ciddi bir şok etkisi yaratacağını ve bütün dünyaya müthiş bir enflasyon dalgası olarak yayılacağına dikkat çeken Ağaoğlu, “Onu yaptırım dışı tuttukları sürece, Rusya aldığı dolarları harcamakta sıkıntı çekebilir ama onu da Çin ve Hindistan müstakbel yakın işbirlikçileriyle halleder” değerlendirmesinde bulundu.
Ağaoğlu
‘Rusya’nın SPFS’si alternatif olmaz’
Ekonomist Ali Ağaoğlu, Rusya’nın SWIFT’e alternatif olarak oluşturduğu SPFS’ye ilişkin de şunları söyledi: “O sistemdeki ödemeleri kabul eden yeterli sayıda taraf olmadığı sürece o sistem çalışıyor demek mümkün değil. SWIFT veya Avrupa’nın kurduğu sistem Euroclear; bunlar karşı tarafta bir kabul olduğu sürece çalışan sistemler. Henüz daha rüştünü ispatlamamış bir sistemin SWIFT ve Euroclear sisteminin üstüne çıkması veya yerini alması bile mümkün değil. Kabul eden tarafların kimler olduğuna da bakmak lazım.”
SWIFT NEDİR?
1973’te 15 ülkeden 239 bankanın katılımı ile kurulan SWIFT’in (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication-Dünya Bankalar Arası Finansal İletişim Topluluğu) başlıca amaçları finansal işlemleri standart hale getirmek, kolaylaştırmak, maliyetleri düşürmek ve işlem risklerini azaltmaktır. SWIFT, 200’den fazla ülkedeki 11 bini aşkın banka ve finans kurumlarından oluşan üyelerine standartlaşmış bir haberleşme ortamı sağlayarak yeni iş fırsatları ve gelir akımları yaratır. Para aktarımları her bankaya özgü şifrelerin kullanımı ile yapılır. Nükleer programda yaşanan gelişmelerin ardından 2012 yılında SWIFT’den çıkarılan İran, petrol ihracat gelirlerinin neredeyse yarısını ve dış ticaretinin yüzde 30’unu kaybetmişti.
1973’te kuruldu
SWIFT sistemi uluslararası bankacılık sistemini kolaylaştırmak için kuruldu.
200 ülkeyi kapsıyor
Sistem 200’den fazla ülkede 11 bin bankanın daha az maliyetle işlem yapmasını sağlıyor.
Rus merkez bankasını felç edeceğiz
ABD, Kanada ve Avrupa ülkeleri belirli Rus bankalarının uluslararası ödemeler ağı SWIFT sisteminden çıkarılması konusunda anlaşmaya varınca sert açıklamalar da peşi sıra geldi.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Rusya Merkez Bankası’nın söz konusu yaptırımların etkisini bertaraf etmek için uluslararası rezerv biriktirmesini önlemek açısından kısıtlayıcı önlemler alınacağını da belirtildi. Benzer açıklama Avrupa cephesinden de geldi. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Rusya Merkez Bankasının varlıklarını felç edeceğiz. Bu, işlemlerini donduracak, varlıklarını tasfiye etmesini imkansız hale getirecektir” diye konuştu. Von der Leyen, Rus oligarkların finansal varlıklarını AB piyasalarında kullanmalarını yasaklamak için çalışacaklarını bildirdi.
