24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasıyla beraber teknoloji devlerinden açıklamalar, kınamalar ve yasaklar da gecikmedi. Facebook, Twitter, Google, Netflix gibi platformlardan gelen yasakların ardı arkası kesilmiyor.
Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim savaşla devam ederken sadece ülke liderleri tepki göstermiyor aynı zamanda tüm dünyanın ortak iletişim platformları haline gelen teknoloji devlerinden de tepkiler yükseliyor.
Hangi sosyal medya platformları hangi yasakları getirdi?
İLK HEDEF YANLIŞ BİLGİNİN YAYILMASINI ÖNLEMEK
Rus birliklerinin Ukrayna’ya girişiyle birlikte teknoloji devlerinde de hareketlilik başladı. Daha önce özellikle seçimler ve pandemi sırasında bilgi kirliliği, yanlış haberle insanları manipüle etmek gibi iddialarla karşı karşıya kalan platformlar, bu defa ilk günden önlemler almaya çalıştılar.
Zaman zaman önlemleri alırken yanlış hamleleri de oldu. Örneğin Twitter, Ukrayna’daki durumu bildiren, halka açık kaynaklardan veri toplayarak paylaşım yapan OSINT analistlerinin hesaplarını askıya alındı. Ancak Twitter sözcüsü Elizabeth Busby yaptığı açıklamada, bu hesaplara yanlışlıkla işlem yapıldığını ve koordineli bir kampanyanın parçası olmadığını söyledi.
FACEBOOK VE TWITTER’DAN KULLANICILARIN GÜVENLİĞİ İÇİN ÖNLEM
İşgalin ikinci gününde ise Facebook ve Twitter’dan kullanıcıların güvenliği için bir dizi önlem geldi. 25 Şubat’ta Facebook ve Twitter, Ukrayna’daki kullanıcıları hesaplarının güvenliği için uyardı.
Twitter, perşembe günü Rusya’nın ismini vermeden, manipülasyondan kaçınma ve bunun nasıl yapılacağına dair çeşitli yöntemlerden bahsederek Ukrayna’daki insanları hesaplarını korumaya teşvik etti.
Meta’nın siber tehditle mücadele direktörü David Agranovich de çarşamba gecesi Ukrayna’daki kullanıcıların hesaplarını korumaları için özellikler eklendiğini söyledi. Agranovich’in duyurduğu özellik daha önce Afganistan’daki karışıklık zamanında sunulan özelliklerden biri. Ayrıca, Ukrayna’da yaşayan veya çalışan herkesin dijital dosyalarını ve cihazlarını korumaları için adımlar sunan birkaç dış rehbere de yönlendirme yaptı.
RUSYA’DAN SANSÜR SUÇLAMASI
Ardından Rusya’nın iletişim düzenleyicisi Roskomnadzor, Facebook’u sansürle suçlayarak Rus medyasına getirdiği kısıtlamalara yanıt olarak Facebook’un bağlı olduğu Meta platformlarına erişimi kısmen sınırladığını açıkladı.
TWITTER’DAN REKLAMLARI DURDURMA KARARI
Twitter sadece kullanıcıları önlemler için teşvik etmekle kalmadı aynı zamanda Ukrayna’daki saldırılarla ilişkili riskleri en aza indirmek için Ukrayna ve Rusya’daki reklamları geçici olarak durdurdu.
YOUTUBE, RUS KANALLARININ KAZANCINI ENGELLEDİ
YouTube çok sayıda Rus kanalının para kazanma özelliğini durdurduğunu açıkladı. YouTube, aralarında televizyon kanallarının da yer aldığı çok sayıda Rus YouTube kanalının para kazanma özelliğini askıya aldı.
GOOGLE HARİTALAR, UKRAYNALI KULLANICILAR İÇİN ÖNLEM ALDI
Google, Rusya tarafından işgal edildiğinden Ukrayna’daki kullanıcıların güvenliğini korumak için Google Haritalar tarafından sunulan canlı trafik özelliklerini geçici olarak devre dışı bıraktı. Google, bu özellikleri devre dışı bırakma kararını Ukraynalı yetkililerle görüştükten sonra alındığını söyledi.
RUS MEDYA KURULUŞLARINA ERİŞİM ENGELİ
Rusya ve Ukrayna arasındaki görüşmelerin sonuçsuz kalmasından sonra Rusya’nın işgali tüm şiddetiyle devam ederken, teknoloji şirketlerinin önlemleri de devam etti. Son olarak Facebook ve Instagram, Ukrayna’daki insanları hedef alan bir dezenformasyon ağını çökerttiğini ve Rus devlet medya kuruluşları olan Russia Today (RT) ve Sputnik’e erişimi engellediğini duyurdu.
Meta’nın Küresel İlişkilerden Sorumlu Başkan Yardımcısı Nick Clegg Twitter hesabından, “Mevcut durumun istisnai doğası göz önüne alındığında AB genelinde RT ve Sputnik’e erişimi kısıtlayacağız” ifadelerine yer verdi.
Meta ve YouTube’dan sonra Rusya’ya tepki gösteren şirketlerden biri de Microsoft oldu. Microsoft da yaptığı son açıklamada, Rus devletine ait medya kuruluşu RT’nin mobil uygulamalarını kaldıracağını ve yine devlet destekli medyadaki reklamları yasaklayacağını söyledi.
TiKTOK DA TEPKİ GÖSTERENLER ARASINA KATILDI
Özellikle pandemiyle beraber dünyada en çok kullanılan platformlar arasında yer alan TikTok da Rusya işgaline karşı aksiyon alan platformlar arasına katıldı. TikTok, Avrupa Birliği’ndeki iki Rus devlet medya kuruluşuna erişimi engelle kararı aldı. TikTok sözcüsü, Sputnik ve RT’nin artık AB içindeki kitlelere gönderi yapamayacağını ve sayfalarıyla içeriklere kullanıcılar tarafından erişilemeyeceğini belirtti.
TWITTER’DAN ETİKETLEME YÖNTEMİ
Twitter da Rusya-Ukrayna savaşındaki önlemlerine bir yenisini ekledi ve Twitter’da Rus devlet medyasından gelen içerikleri barındıran tweetleri etiketlemeye ve görünürlüklerini azaltmaya başladı.
NETFLIX’İN İÇERİK SAVAŞI
Netflix ise Rusya ile bambaşka bir sürecin eşiğindeyken ipleri koparma noktasına geldi. Akış platformu, 100 binden fazla kullanıcısı olduğu için Rusya’nın, devlet destekli kanallarını yayınlama dayatması ile karşı karşıyaydı. Ancak yaşanan Rusya-Ukrayna savaşı ile Netflix, bu kanalları yayınlamayı reddettiğini açıkladı.
