Bilim dünyası, ötegezegenlerde su izlerini tespit etmek için yeni bir yöntem geliştirdi. Cornell Üniversitesi’nden araştırmacılar, James Webb Uzay Teleskobu’nu kullanarak Güneş Sistemi dışındaki gezegenlerin yüzey bileşimini analiz ediyor. Bu yöntem, ötegezegenlerde su varlığını kanıtlamaya yardımcı olabilir.
Bazalt Spektral Kütüphane ile Su İzleri Aranıyor
Cornell Üniversitesi’nden Mühendislik Profesörü Esteban Gazel, Dünya’nın mantosunda gerçekleşen kimyasal süreçleri inceleyerek bazalt bazlı bir spektral kütüphane oluşturduklarını açıkladı. Gazel, “Dünya’nın mantosu eridiğinde bazalt oluşur. Mars ve Ay’ın yüzeyi de büyük ölçüde bazalttan oluşuyor” dedi. Bu nedenle, Dünya’daki bazalt örneklerini analiz ederek James Webb Uzay Teleskobu’ndan gelen verilerle ötegezegenlerin yapısını çözmeye çalışıyorlar.
Gazel ve Macalester College’dan Asistan Profesör Emily First, Nature Astronomy dergisinde yayınlanan çalışmalarında, minerallerin kayaları nasıl oluşturduğunu ve bu süreçlerin spektral izlerini inceliyor. Gazel, “Çoğu ötegezegenin bazalt üreteceğini biliyoruz çünkü yıldızlarının metal oranı, manto minerallerinin oluşmasına neden olur” diye ekledi.
Ötegezegenlerde Su Nasıl Tespit Edilecek?
Eğer bir ötegezegende bazaltik lavlar yüzeye çıkıp soğursa, bu lavlar sertleşerek kayalara dönüşüyor. Eğer gezegende su bulunuyorsa, bu bazalt kayaları suyla etkileşime girerek yeni mineraller oluşturabilir. Bu mineraller arasında amfibol ve serpantin gibi hidratlı silikatlar yer alıyor. Bilim insanları, bazalt örneklerindeki küçük spektral farklılıkları inceleyerek bir ötegezegenin yüzeyinde veya iç yapısında su olup olmadığını belirleyebilir.
- James Webb Teleskobu, ötegezegenlerin yüzey bileşimini detaylı şekilde analiz ediyor.
- Bazalt spektral kütüphane, su izlerini tespit etmek için kullanılıyor.
- Ötegezegenlerde su varlığı, minerallerin spektral imzalarıyla belirleniyor.
Ötegezegenlerde Su Arayışındaki Zorluklar
Ötegezegenlerde suyun varlığını kanıtlamak, uzun ve karmaşık bir süreç. James Webb Uzay Teleskobu’nun ışık yılı uzaklıktaki bir gezegene odaklanması onlarca, hatta yüzlerce saat sürebilir. Ardından, elde edilen verilerin detaylı şekilde analiz edilmesi gerekiyor. Araştırma ekibi, yöntemlerini test etmek için Dünya’dan 48 ışık yılı uzaklıktaki Süper Dünya LHS 3844b’yi inceledi.
Nikole Lewis'in laboratuvarında çalışan Ishan Mishra, bu gezegenin yüzeyini bazalt spektral verileriyle modellemek için özel bir bilgisayar kodu yazdı. Lewis, “İlk olarak bu modelleme araçlarını Güneş Sistemi’ndeki buzlu uyduları incelemek için geliştirmiştik. Şimdi ise bu verileri ötegezegenleri anlamak için kullanıyoruz” dedi.
Bu yeni araştırma, önümüzdeki yıllarda James Webb Uzay Teleskobu ve diğer gözlemevleri tarafından ötegezegenlerde su arayışında kullanılacak yeni bir yöntemi temsil ediyor. Bilim insanları, gezegenlerin silisyum, alüminyum ve magnezyum oranlarını analiz ederek bu kayaların nasıl oluştuğunu ve hangi koşullar altında şekillendiğini anlamaya çalışıyor.
