AB Bütçesi Alarm Veriyor! Leyen'den Esneklik Çağrısı!
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel'de düzenlenen 2025 yılı AB Bütçe Konferansı'nda yaptığı açıklamalarla gündeme oturdu. Mevcut AB bütçesinin artık günümüz dünyasının ihtiyaçlarını karşılamadığını vurgulayan Leyen, daha esnek ve hızlı hareket edebilen bir bütçe yapısına geçilmesi gerektiğini belirtti. Peki, bu çağrının ardında yatan sebepler neler ve AB'yi bekleyen olası sonuçlar neler olabilir?
AB Bütçesi Neden Yetersiz Kalıyor?
Ursula von der Leyen'in açıklamalarına göre, mevcut AB bütçesi 2020 yılındaki koşullara göre hazırlanmış durumda. Ancak o tarihten bu yana dünya, jeopolitik gerilimlerin artması, ticaret kurallarının yeniden yazılması, iklim değişikliğinin etkilerinin daha sık hissedilmesi ve teknolojik gelişmelerin hızlanması gibi pek çok önemli değişim yaşadı. Bu değişimler karşısında mevcut bütçe yapısı, AB'nin hızlı ve etkili bir şekilde yanıt vermesini zorlaştırıyor.
- Jeopolitik Gerilimler: Rusya-Ukrayna Savaşı gibi olaylar, AB'nin savunma ve güvenlik harcamalarını artırma ihtiyacını doğurdu.
- Ticaret Kurallarının Yeniden Yazılması: Küresel ticarette yaşanan değişimler, AB'nin rekabet gücünü korumak için yeni yatırımlar yapmasını gerektiriyor.
- İklim Değişikliği: Aşırı hava olaylarının sıklığı ve şiddeti arttıkça, AB'nin iklim değişikliğiyle mücadele ve adaptasyon için daha fazla kaynak ayırması gerekiyor.
- Teknolojik Gelişmeler: Dijital dönüşüm ve yapay zeka gibi alanlardaki hızlı gelişmeler, AB'nin bu alanlara yatırım yapmasını zorunlu kılıyor.
Leyen'den Esneklik Vurgusu: Bütçede Yeni Arayışlar
Von der Leyen, mevcut bütçenin %90'ının önceden tahsis edildiğini ve bu durumun AB'nin beklenmedik durumlara karşı hızlı tepki vermesini engellediğini ifade etti. Bu nedenle, daha esnek, kıvrak ve karşılık veren bir bütçeye ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Leyen, AB'nin önceliklerini finanse etmek için daha fazla uyumlu çalışması gerektiğinin altını çizerek, harcama gücünün çok fazla araçta zayıflatıldığını ve Avrupa, ulusal, bölgesel düzey ile özel sektör ve diğer kurumlar arasında yeterince koordinasyon sağlanamadığını belirtti.
Yeni bütçe arayışlarında, AB'nin özellikle şu konulara odaklanması bekleniyor:
- AB Fonlarına Erişimin Kolaylaştırılması: İşletmeler ve kamu otoriteleri için bütçenin anlaşılması ve kullanımının kolaylaştırılması hedefleniyor.
- Ulusal ve Bölgesel Ortaklıkların Güçlendirilmesi: Yatırımlar ve reformlar için ulusal ve bölgesel ortaklıkların yeni bir yapı üzerine inşa edilmesi planlanıyor.
- Yeni Öz Kaynaklar: Kovid-19 kurtarma programı kapsamında alınan kredilerin geri ödemelerini finanse etmek ve yeni öncelikleri fonlamak için yeni öz kaynaklar üzerinde çalışılıyor.
AB Bütçesi Gelecekte Nasıl Şekillenecek?
Ursula von der Leyen'in açıklamaları, AB'nin bütçe konusunda önemli bir dönüm noktasında olduğunu gösteriyor. Mevcut bütçe yapısının yetersizliği, AB'yi daha esnek, hızlı ve etkili bir bütçe modeline geçmeye zorluyor. Bu süreçte, üye ülkeler arasında görüş ayrılıkları yaşanması ve yeni öz kaynaklar konusunda anlaşmaya varılması zorlu bir süreç olabilir. Ancak, AB'nin küresel rekabette öne çıkabilmesi ve karşı karşıya olduğu sorunlara çözüm üretebilmesi için bütçe konusunda radikal adımlar atması kaçınılmaz görünüyor.
Sonuç olarak, AB bütçesindeki bu arayışlar, birliğin geleceği açısından kritik bir öneme sahip. Daha esnek ve uyumlu bir bütçe yapısı, AB'nin küresel arenadaki rolünü güçlendirebilir ve vatandaşlarının refahını artırabilir. Ancak, bu hedefe ulaşmak için üye ülkelerin ortak bir vizyon etrafında birleşmesi ve gerekli reformları hayata geçirmesi gerekiyor.
