İklim değişikliği sebebiyle 2019 yılından beri kurumaya başlayan ve su seviyesi ciddi derecede düşen Manisa’daki Marmara Gölü’nde geçimini sağlamayan balıkçılar, kullanamadıkları gölden Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kendilerine çıkartılan kira borcuyla şok yaşadı. Gölde balıkçıların ortağı olduğu S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi’ne yaklaşık 391 bin liralık kira borcu çıkartıldı.
Manisa’da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ‘Ulusal Öneme Sahip Sulak Alan’ olarak tescillenen, başta tepeli pelikan olmak üzere, karabatak gibi nesli tehlike altında olan 421 kuş türünün 110 çeşidine ev sahipliği yapan Marmara Gölü’nün su seviyesi son 2 yıl içerisinde kritik seviyelere kadar indi.
İklim değişikliği ile kuruma noktasına gelen Marmara Gölü’nün çevresinde balıkçılık yapan 7 mahalle, 2019 yılının Ağustos ayından itibaren gölün kuruması sebebiyle iş yapamaz hale geldi. Yaklaşık 2 yıldır kuruyan gölden avlanma yapamayan balıkçılar, bir taraftan gölün kuruması sebebiyle derin üzüntü yaşarken bir taraftan da bağlı oldukları kooperatife Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gönderilen borcun şokunu yaşadı.
“2 YILDIR SESİMİZİ DUYAN OLMADI”
Marmara Gölü’den balıkçılıkla geçimini sağlayan 168 üyesi bulunan S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi’nin Müdürü Rafet Kerse, 2 yıl boyunca gölün kurumasının önüne geçilmesi için bir çok yere başvurduklarını ancak seslerini duyuramadıklarını açıkladı.
Başvurduklarını hiçbir kurumun göle su basılması noktasında harekete geçmediğinin altını çizen kooperatif müdürü Kerse yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“2 senedir bu yana sesimizi duyurmaya çalıştık. Marmara gölünün kurumaya başladığı, hem balıkçılığın hem de kuş cennetinin biteceğini söyledik. Yetkili yerlere müracaat ederek derdimizi anlatmaya çalıştık.
Bir Allah’ın kulu kuruyan göle su basmak için çaba göstermedi. İzmir Büyükşehir Belediyesi bu göle su basmak istedi. Ancak buna da müsaade etmediler. En büyük zaafımız Manisa Büyükşehir belediyesi.
Çünkü bu göl kurumaya başladığı günden beri büyükşehir belediyesi kurtarmak için ne bir çaba gösterdi, ne bir çalışma yaptı. Yanımızda olmadılar. Manisa Büyükşehir belediyesi ile birlikte ne Salihli, ne Gölmarmara belediyeleri ne de DSİ bizim yanımızda olmadı. DSİ buraya su basmak istemiyor.”
BAKANLIK KULLANMADIKLARI GÖLÜN KİRASINI İSTEDİ
2019 yılında Marmara Gölü’nde balıkçılık yapmak için Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ile kira sözleşmesi imzaladıklarını dile getiren kooperatif başkanı Kersel, imzaladıkları kira sözleşmesine rağmen gölün kuruması sebebiyle kooperatif üyesi hiçbir balıkçının iş yapamadığını dile getirdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın şuanda kullanmadıkları gölün kirası için kendilerine yazı gönderdiğini ve gecikmiş kira ücreti talep ettiğini söyleyen Kersel şöyle konuştu:
“2019 yılında bu göl için kooperatif olarak tekrar ihale yaptık. İhale yapmamıza rağmen 2019 yılının Ağustos ayından bu zamana kadar gölde balık tutamadık. Çünkü göl kurudu. 2021 yılının Ocak ayından itibaren Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ile devamlı irtibat içine girdik.
Balıkçılık yapamadığımız ve kazanamadığımız gölün ihalesini fesih edilmesini talep ettik. Bize boşu boşuna kira bedeli ve borç çıkmaması istedik. Talebimiz Tarım ve Orman Bakanlığı’na iletildi. Bakanlıktan olumsuz cevap geldi.
Birkaç defa bu yazı gönderildi ve bakanlıktan hep olumsuz cevap geldi. Daha sonra en son gönderilen yazıya 21 Aralık 2021 tarihinde ihalenin fesih edildiğine dair yazı geldi. Ama tabi bu süreçte kullanamadığımız gölün kirası işliyor ve bizden kullanmadığımız gölün kirasını talep ettiler.
İhaleyi fesih ettikten sonra birikmiş kira borçlarımızı bir hafta içerisinde gecikme faiziyle birlikte ödememiz talep edildi. Bizim yaptığımız hesaplara göre gecikme faizleriyle birlikte bizden 391 bin lira borç ödememiz bekleniyor.”
MHP’Lİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ DE KİRA BORCU ÇIKARDI
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kullanmadıkları gölün kirasını gecikme zamlarıyla birlikte talep etmesinin yanı sıra MHP’li Manisa Büyükşehir Belediyesi’nin de belediyeye ait ve kooperatifin kullandığı yazıhanesinin gecikmiş kirasının ödenmesi hususunda kendilerine ihtarname gönderdiğini söyleyen Kersel açıklamasına şöyle devam etti:
“Kooperatifimizim Gölmarmara ilçesinde bir yazıhanesi var. Kuruyan göl sebebiyle çalışıp kazanamadığımız için bu yazıhanenin kirasını ve vergilerini ödeyemedik. Şimdi Manisa Büyükşehir Belediyesi bizden 2 bin 653 liralık gecikmiş kira bedeli istiyor. Zaten çalışsak bu kirayı öderdik.
2019 yılından bu zamana kadar kooperatif olarak ne çalışanlarımıza, ne ortaklarımıza, nede iş yaptığımız balıkçılara para ödeyebildik. Vergi borcumuzu bile ödeyemedik. Kimse bize ‘Size destek olalım. Size soluk aldıralım’ diyen olmadı.
Kooperatifimizin 168 tane ortağı var. 80 tane ortağımız sadece balıktan geçimini sağlıyor. Ne tarlası var, ne de yapacak başka bir işi. Bu insanlar bu saatten sonra ne iş yapabilir, nereye iş için girebilir.”
“TALEBİMİZ BORÇLARIMIZI SİLSİNLER, GÖLE SU BASSINLAR”
Kersel açıklamasında son olarak, kendilerine gönderilen borçları ödeyecek durumlarının olmadığını ve bu nedenle en büyük taleplerinin borçlarının silinmesi olduğunu belirterek, “Bizimi talebimiz bizim yanımızda olup, destek olsunlar. Borçlarımızı silsinler. Gölmarmara gölüne su versinler, ya da ‘Şu tarihte göle su vereceğiz’ deyip bize taahhütte bulunsunlar. Bizde borcumuzu ödemeye başlayalım. Biz bu ülkenin insanıyız.”
YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ İÇİN ÇALIŞMA BAŞLATILACAK
S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi ve üyelerinin yaşadığı sıkıntılar ile ilgili açıklamada bulunan Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ise, yaşanan mağduriyetin giderilmesi konusunda gerekli çalışmaların başlatıldığı belirtildi.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Su ürünleri avcılık hakkı söz konusu kooperatife kiralanan Marmara Gölü’nün kurumasının ardından, kooperatifin daha fazla borçlanmaması için ve İl Müdürlüğümüze ilettikleri talep neticesinde kira sözleşmesi feshedilmiştir.
Ayrıca, su kaynaklarının kuruması vb. durumlarda, balıkçılıkla geçinen bölge halkının ve kooperatiflerin mağdur olmaması adına Bakanlığımızca yönetmelik değişikliği çalışması başlatılmıştır.
Bu yönetmelik değişikliği ile birlikte; Marmara Gölü’ndeki gibi mücbir sebepler yaşandığı takdirde, mücbir sebebin ortaya çıkış tarihinden itibaren ‘su ürünleri avcılık hakkının kiralanması sözleşmesi’ fesih edilebilecek, ilgili döneme ait kira bedelleri silinebilecek ve mağduriyetlerin daha hızlı bir şekilde giderilmesi yönünde adımlar atılabilecektir.”
