Bilkent Şehir Hastanesi’nin KÖİ modeliyle yapım maliyeti yarı yarıya düşük gösterilerek vatandaşa cazip yansıtıldı. Gerçek devasa maliyet ise halktan gizlendi.
Türkiye Ekonomi Politikaları Vakfı (TEPAV) tarafından yayımlanan Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) analiz raporu tartışmalı şehir hastaneleriyle ilgili skandal bir hesap hatasını ortaya çıkardı. KÖİ uzmanları Uğur Emek, Coşkun Cangöz ve Nurhan Uyduranoğlu Karaca tarafından yazılan rapora göre, Bilkent Şehir Hastanesi’nin (BŞH) KÖİ modeliyle mi yoksa devletin kendi imkanları kullanılarak geleneksel yöntemle mi yapılacağına karar verilirken KÖİ modeli lehine hesap hatası yapıldı.
YÜZDE 173 PAHALI
Dönemin Sağlık Bakanlığı yetkilileri BŞH’nin KÖİ modeliyle yapılmasının geleneksel yönteme göre yüzde 75 daha ucuza mal olacağını hesapladı. Ancak uzmanlar, hastanenin KÖİ modeliyle yapılması yüzünden yüzde 173 daha pahalıya mal olduğunu hesapladı. Hesap hatası yüzünden daha ucuza mal olacak diye KÖİ modeline karar verildi. Sağlık Bakanlığı, BŞH’nin KÖİ modeliyle yapılması halinde toplam maliyetin dönemin fiyatlarıyla 3 milyar 947 milyon liraya, devletin kendi imkanlarıyla yapılması halinde 5 milyar 198 milyon liraya mal olacağını hesapladılar. Ancak TEPAV raporu, hastanenin KÖİ modeliyle yapım maliyetinin 6 milyar 776 milyon lira, devletin kendi imkanlarıyla yapım maliyetinin ise sadece 3.9 milyar lira olduğunu ortaya çıkardı.
Karar alma sürecini etkiledi
Raporda, hastanenin KÖİ modeliyle daha ucuza, devletin kendi yapması halinde ise daha pahalıya mal olacağına ilişkin hesap ‘maddi hata’ olarak nitelendirilirken, “Hesaptaki sapma, karar alma sürecini etkileyecek kadar yüksek bir farktır. Analizin doğruluğu hayati öneme sahiptir” tespiti yapıldı.
İnşaat birim değeri ile faiz hesabı hatası var
TEPAV raporuna göre, KÖİ modelini ucuz gösteren hesap hatası, dikkate alınan iskonto oranından kaynaklanırken devletin kendi imkanlarıyla hastane yapım maliyeti hesabındaki hata maliyetlerin şişirilmiş gösterilmesinden kaynaklandı. İnşaat maliyetinde ihalenin yapıldığı 2011 yılındaki 1.144 TL yerine 2016 yılındaki 1.610 TL birim maliyet alındı. Ayrıca kredinin maliyet hesabında da 2010 yılı yerine daha yüksek olan 2016 yılı faiz oranları alındı.
