CHP Elazığ Milletvekili Gürsel Erol, Maden ilçesinin Kısabekir Köyü’ndeki bakır, kobalt, kurşun, çinko ve demir madenleri rezervlerin çıkarılması ve işletilmesiyle ilgili yapılacak ihalede yandaş şirketlere peşkeş çekileceğine dair iddiaların olduğuna dikkat çekmiş ve ihalenin şeffaf bir şekilde yapılması çağrısında bulunmuştu. 2 milyar bedelli ihaleye ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile görüşen Erol, ihale şartnamesinin değiştirilmesi talebinde bulundu.
CHP Elazığ Milletvekili Gürsel Erol, Maden ilçesinin Kısabekir Köyü’nde bulunan bakır, kobalt, kurşun, çinko ve demir madenleri rezervlerin çıkarılması ve işletilmesi ile ilgili yapılacak ve toplamda 2 milyara mâl olacak ihalede yandaş şirketlere peşkeş çekileceğine dair iddiaların olduğuna dikkat çekmişti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile görüşen CHP’li Erol, ihalenin şartnamesinin değiştirilmesi talebinde bulundu.
“TEKNİK RAPORLANMALAR TAMAMLANMADAN MADEN SAHASI İHALEYE ÇIKARILDI”
İhalede bazı maddelerin değiştirilmesi gerektiğini Bakan Dönmez’e belirten CHP’li Gürsel Erol, şunları kaydetti:
* Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, daha arama-geliştirme çalışmaları devam ederken, nihai teknik raporlamalar bile tamamlanmadan, ruhsat hakları MTA’dayken maden sahasını ihaleye çıkarmıştır.
* Elazığ ve Adıyaman illerinde bulunan maden sahasının uç ürün üretimine yönelik tesis şartlı ihale ilanı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) internet sitesinde yayınlanan ilana göre yapılacak olan ihale ile ilgili şeffaf, katılımcı ve rekabeti sağlayan bir ihale sürecinin gerçekleşmesi için önerilerimiz Elazığ ile Adıyaman illeri sınır komşusu olmamasına rağmen ve maden cevherleşmesinin iki il arasında bağlantılı olmadığı halde bu iki ilde bulunan maden sahaları tek bir ihale konusu yapılmaktadır.
* Karayolu ile arasında 250 kilometre mesafe bulunan bu iki poligon ayrı ayrı iki maden sahası olarak ihale edilmelidir. İhale şartnamesi madde 17.5’de yer alan ‘…gerekli izinlerin alınmaması halleri ile diğer hukuki sebep ve gerekçelerle ihalenin iptal edilmesi hallerinde -yatırılan ihale bedeli hariç olmak üzere- tesis ve saha için yapılan yatırım giderleri veya yoksun kalınan kar adı altında hiçbir bedel talep edemez’ ifadesi ‘yatırım taahhütleri yerine getirilmez ise tesis ve saha için yapılan yatırım giderleri veya yoksun kalınan kâr adı altında hiçbir bedel talep edemez’ şeklinde değiştirilmelidir.
“BİLGİLENDİRME YAPILMADI”
MTA’nın yürüttüğü arama-geliştirme çalışmaları sonuçları ve sondaj faaliyetleri sonrasında tespit edilen maden yatağına ilişkin rezerv, tenör ve diğer bilgilerin katılımcı adaylara sunulmadığını aktaran Erol, şunları söyledi:
* Şeffaflık gereği, MTA’nın yetkin kişilerce hazırlanan teknik raporu ve cevherin modellemesi mutlaka teknik şartname ile birlikte yayınlanmalıdır. Sahada yapılan çalışmaların djital verilerinin ‘veri odası’ şeklinde düzenlenerek, gizliliğinin korunması şartıyla, yatırımcıların ulaşımına açılıp, sağlıklı bir değerlendirme yapmalarına imkan verilmelidir.
* Şartnamede, ihalenin yedi kriterden oluşan puanlamaya dayalı olarak yapılacağı belirlenmiştir. Bu puanlama kriterlerinden birisi ve en önemlisi de, Uç Ürün Üretme Tesisi kurulum süresidir. Buna göre, müracaatçılar, İzabe Tesisi’nin kurulumu için ne kadar kısa bir süre teklif ederlerse, o kadar yüksek puan verilecektir.
* Şöyle ki, Şartname Ek 6 puan tablosuna göre, İzabe Tesisinin 6 yıl ve daha uzun sürede kurulması 5 puan, 4 ila 6 yıl arasında kurulması 10 puan, 4 yıldan kısa sürede kurulması 20 puan olarak kabul edilmiştir. Ne var ki, Şartnamede, mevcut bir tesisin olması halinde, bu tesisin yerine, sahaya olan uzaklığına, ek istihdam sağlayıcı bir özelliği olup olmadığına bakılmaksızın, bu tesisin kapasitesi yeterli olması durumunda, söz konusu şartı gerçekleştirmiş kabul edileceği anlaşılmaktadır.
* Kurulacak olan tesis Avrupa Birliği Yeşil Mutabakat kapsamında olmalı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının çevre ve ekoloji normlarına uyulması taahhüt edilmelidir.
* İhalede açık artırmanın bir kerelik nakit ödeme şeklinde belirlenmesinin kamu yararına aykırı olduğu açıktır. İhale bedeli rödovans payı üzerinden bedellendirilmelidir. Maden bölgesi ileri teknoloji yatırım bölgesi ilan edilerek tam yatırım teşviki kapsamına alınmalıdır.
