Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan kriz, bugün Putin’in emriyle işgale dönerken, Avrupalı liderler, haftalarca bu durumu engellemeye çalışı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un başı çektiği diplomasi sürecinde Cumhurbaşkanı Erdoğan da kilit rol oynadı. Ancak Putin, tüm bu çabalara rağmen deyim yerindeyse ‘kendi bildiğini okumaya’ devam ediyor…
Dünya liderleri bir süredir, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceğine ilişkin açıklamalarda bulunurken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in silahlı kuvvetlerinin savaşa hazır olduğunu açıklamasının ardından diplomasi çağrılarını yineledi. Avrupalı liderler, haftalarca, Putin’in Ukrayna’yı işgal etmesini engellemeye çalıştı. Ancak tüm bu diploması trafiğinde kapıyı açık tutar gibi görünen Putin, aslında giderek daha zor tavır değiştiren bir lidere dönüştü.
Son bir haftadır, birçok lider, Putin’i arayarak, artan gerilimlerin ortasında ‘diplomasi’ çağrısında bulundu. Her ne kadar bu sabah saatlerinde işgal tam anlamıyla başlamış olsa da, Rusya, ‘diplomasiye açığız’ açıklamalarından geri durmadı.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali öncesi yaşanan diplomasi trafiğinde en dikkat çeken görüşmelerden biri de kuşkusuz Putin ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında gerçekleşti. Son açıklamasında da iki ülkeye itidal çağrılarını yenileyen Erdoğan,
Putin’in Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk ayrılıkçı bölgelerine asker göndermesini kabul etmediğini söyledi.
ERDOĞAN’DAN DİPLOMASİ ÇAĞRISI
Erdoğan, Putin’e bölgedeki askeri çatışmanın kimseye fayda sağlamayacağını vurgularken diplomatik bir çözüme varılması için yardım teklifinde bulundu.
Erdoğan’ın ofisinden yapılan açıklamada, “Konunun diyalog yoluyla çözülmesi çağrısını yenileyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, diplomasinin ön plana çıkarılmasının önemli olduğunu ve Türkiye’nin NATO’da da yapıcı duruşunu sürdürdüğünü ifade etti.” ifadeleri kullanıldı.
Yine Çarşamba günü, Fransa, İngiltere ve Almanya liderlerinin yanı sıra ABD Başkanı Biden da Putin’i işgalden geri çekmeye ikna etmek için bir dizi telefon görüşmesi trafiği yürüten isimlerdendi.
LİDERLERE TARİH DERSİ VERDİ
Doğu Ukrayna’nın Donbas bölgesinin bağımsızlığını tanıma ve oraya askeri güçler yerleştirme kararına giden haftalarda, Kremlin lideri Batılı liderlerle yaptığı özel görüşmelerde bir dizi şikayette bulundu. Putin, NATO’yu Rusya’nın güvenliğini tehdit etmekle suçladı, Rusya birliklerinin sınırda bulunmasının kendisini korumak için adil bir çaba olduğunda ısrar etti. Liderlere tarih dersi verdi…
Avrupa’nın diplomatik sorumluluğunu üstlenen ve son haftalarda Putin ile birkaç kez görüşen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, son yıllarda Rusya cumhurbaşkanı ile bir ilişki geliştirmişti. Putin’i Versay Sarayı’nda ve Fransız Rivierası’ndaki Brégançon Kalesi’ndeki yazlık evinde ağırlamış, Putin daha sonra 2019 yılında Paris’e gelmişti. Putin ile bu kadar yakın ilişkiler kuran Macron, krizde de öne çıkan isimlerden biri oldu.
‘MACRON ŞAŞKINA DÖNDÜ’
Kremlin’de yaşanan uzun masa kriziyle gündeme gelen Macron, Moskova askeri sevkiyatını hızlandırırken, Putin ile diğer Batılı liderler arasındaki iletişim hatlarını açık tutmaya çalıştı.
En son pazar günü, Putin, Macron’a telefonda, Biden ile görüşme ayarlayacağını bile açıkladı. Ancak dün, Putin, Macron’un tüm çabalarına rağmen, Ukrayna bölgelerinin bağımsızlığını tanıdığını kamuoyuna açıklamasından bir saat önce, Macron’u aradı ve kararı ona bildirdi. ABD merkezli Wall Street Journal’ın Macron’a yakın Fransız bir yetkiliden aktardığına göre, Macron şaşkına döndü ve Putin’e ciddi bir karar verdiğini söyledi.
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz de Putin’i yatıştırmayı ve Ukrayna çevresindeki soğukluğu ortadan kaldırmayı amaçlayan Avrupa diplomasisinde Macron’un yanında rol oynayan kilit isimlerden biri olarak ön plana çıktı.
‘TOPLANTI GERGİN BAŞLADI’
Daha Aralık ayında göreve başlayan Scholz, bu ayın başlarında Kremlin’e yaptığı bir ziyaret sırasında Putin ile ilk kez bir araya geldi. Scholz’un yardımcılarına göre toplantı başlangıçta gergin geçti, ancak Rusya cumhurbaşkanı müzakerelere açık görünüyordu. Scholz ve Putin arasında üç saatten fazla süren gelişmelerde, Ukrayna konusu ele alınırken, Scholz, diplomasi teklifini yineledi.
Gazeteye konuşan bir İngiliz yetkiliye göre, İngiltere Başbakanı Boris Johnson da bu ayın başlarında Putin ile yaptığı uzun bir telefon görüşmesinde Rus liderin ‘tarih dersi’ne maruz kaldı. Johnson, Putin’i ikna etmeye uğraşırken, İngiliz yetkililer Putin’in Johnson’a tarih dersi verdiğini aktardı.
UKRAYNA DEVLET BAŞKANI DA ARADI
Bu diplomasi trafiğinde en dikkat çeken açıklama ise Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’den geldi. Zelenskiy Çarşamba günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i aramaya çalıştığını ancak başarısız olduğunu söyledi. Zelenskiy, “Bugün Rusya Federasyonu Devlet Başkanı ile bir telefon görüşmesi talep ettim. Cevap, sessizlik. Ancak asıl sessizlik Donbass’ta olmalı” ifadelerini kullandı.
