Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik operasyonu tüm dünyanın gözünü bu bölgeye çevirirken Karadeniz’deki dengeler de tartışma yaratan konular arasında yer alıyor.
İngiltere merkezli uluslararası haber ajansı Reuters, Türkiye ve Rusya’nın yanı sıra Ukrayna, Bulgaristan ve Romanya’nın da kıyısının bulunduğu Karadeniz’de NATO güçlerinin Rusya karşısındaki etkisizliğine dikkat çeken bir analiz yayınladı.
Fransa’ya ait bir savaş gemisinin geçen ay Karadeniz’den ayrıldığı ve o dönemden beri hiçbir NATO ülkesinin bölgede olmadığı kaydedilen yazıda, bu süreçte Rusya’ya ait 16 donanma gemisinin Boğazlar’dan Karadeniz’e giriş yaptığına dikkat çekildi.
‘NATO, RUSYA’NIN KARADENİZ’DE GÜÇLENMESİNİ ENGELLEYEMEDİ’
Reuters, Rusya’nın Ukrayna’daki işgaline yanıt vermeye çalışan NATO için en büyük açıklardan birinin Karadeniz bölgesi olduğunu, ittifakın Rusya’nın bu bölgede güçlenmesini engelleyemediğini yazdı. Reuters’a konuşan diplomatlar, istihbarat yetkilileri ve askeri kaynaklar da bu sorunun NATO üyesi ülkeler arasında Rusya’yla ilgili fikir ayrılıklarından, bütçe kısıtlarından ve farklı önceliklerden kaynaklandığını vurguladı.
Analizde özellikle Türkiye’nin Moskova’yı provoke etmemek adına Rus gemilerinin geçişini kabul ettiği ifade edildi.
Reuters’a konuşan uzmanlar, Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği 2014’ten bu yana Karadeniz’deki askeri varlığını ciddi ölçüde artırdığına dikkat çekerken, bölgede 18 Rus savaş gemisi olduğunu hatırlattı. Reuters’ın analizinde ABD savaş gemilerininse geçen yıl yaklaşık 180 gün Karadeniz’de kaldığı ifade edildi.
NormanEinstein – wikimedia
‘TÜRKİYE’NİN İSTEKSİZLİĞİ NATO’NUN ELİNİ BAĞLIYOR’
NATO’nun Karadeniz konusunda Montrö Anlaşması’yla Karadeniz’e açılan Boğazlar üzerinde kontrol sahibi Türkiye’ye bağımlı olduğu vurgulanan analizde, Türkiye’nin de Rusya ve NATO arasındaki denge arayışı içinde olduğuna dikkat çekildi. Türkiye’den iki hükümet kaynağı da, NATO ve Ankara arasında Karadeniz’deki olası devriye göreviyle ilgili görüşmelerin sonuçsuz kaldığını bildirdi.
Avrupa merkezli analist Paul Taylor, Türkiye’nin Karadeniz’deki kontrolü artırma konusundaki isteksizliği nedeniyle “NATO’nun elinin kolunun bağlı olduğu” yorumunu yaptı.
‘UKRAYNA’NIN BOYNUNU SIKAN BİR YILAN’
Yazıda Rusya’nın Karadeniz’deki askeri varlığının Ukrayna’ya karşı askeri üstünlük sağlamasına yol açtığı belirtilirken, NATO’nun bölgede bir stratejiye ihtiyacı olduğunu söyleyen ABD’li emekli Amiral James Foggo “Bu Ukrayna’nın boynunu sıkan bir yılan” dedi.
Ukrayna NATO üyesi olmadığı için ittifak Rusya’ya karşı ülkeye asker göndermeyeceğini duyurmuştu. Öte yandan NATO son dönemde bölgedeki varlığını önemli ölçüde artırdı. Karadeniz kıyısındaki NATO üyesi Romanya ve Bulgaristan’da NATO askerlerinin sayısının 4 bini bulması planlanıyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, bu ay başında yaptığı açıklamada Karadeniz’in ittifak açısından büyük öneme sahip olduğunu söylemişti.
Rusya ise Ukrayna sınırına 150 bin kadar asker yığarak NATO’nun bölgede artan askeri varlığının kendi güvenliğini tehdit ettiğini savunuyor. Rusya, ABD ve müttefiklerinin Karadeniz’deki askeri varlığını artırmasına da karşı çıkıyor.
