Elektrik zamları ile ilgili gelinen durumu 12 başlıkta özetleyen CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, zamlar geri alınsın çağrısı yaparak, “AKP iktidarında tarifeler değişir, zamlar baki kalır. İktidar elektriği ihtiyaç değil lüks tüketim haline getirdi. Zam değil, kaynak transferi yaptı” dedi.
CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, elektrik zamları ile ilgili, 12 başlıkta gelinen durumu özetleyen bir açıklama yaptı.
Girgin, 4 kişilik bir ailenin 230 kilovat saat elektrik tüketimi için faturası Aralık ayında 210 lira iken, Ocak ayında 370 lira olduğunu, Şubat ayında ise 330 lira olacağını belirterek, “Ne değişti? Zam yine zam olarak kalmış oldu” diye konuştu.
12 MADDEYLE ÖZETLEDİ
Zamların geri alınması çağrısında bulunan Girgin, tarifelerin de 2021’deki gibi olmasını isteyerek, Elektrik Mühendisleri Odası’ndan aldığı bilgiler ışığında 12 maddeyi şöyle özetledi:
“1 liralık tasarruf için her türlü hava şartlarında ekmek kuyruğunda bekleyen, mesken abonesi dar gelirli vatandaşlarımıza acımasız ve insafsızca yapılan zamların kabul edilemez.
Mesken aboneleri için geçerli olmak üzere kademeli (düşük ve yüksek) tarife uygulaması getirilmiştir. Günlük tüketimi esas alan ve Ocak ayı için 5 kilovat saat/gün, Şubat ayı için 7 kilovat saat/gün ile sınırlandırılan tüketimlerde zam oranları da farklıdır.
Kademeli tarife sadece meskenler için geçerli olup, diğer abone grupları için bu yönde bir uygulama söz konusu değildir. Elektrik tarifelerine önceki döneme göre yapılan zam oranları çok fazladır.
Dar gelirli vatandaşlarımızı korumak adına getirilen kademeli tarifede, düşük kademeye yüzde 50 oranında zam yapılmıştır. Bir önceki dönemdeki faturasını ödemekte zorluk çeken veya ödeyemediği için elektriği kesilen milyonlarca vatandaşımız, aylık tüketimlerinin 210 kilovat saat ve altında kalması şartıyla yüzde 50 zamlı faturalarını nasıl ödeyecektir?
AKP’nin iktidara geldiği dönemin ilk aylarında da sınırı aylık 150 kilovat saat olan kademeli tarife uygulaması mevcuttu. O tarihlerde de 150 kilovat saat olan kademe sınırı 2002 yılı için 1.479 kilovat saat (2003 yılı için 1.581 kilovat saat olan kişi başı net tüketiminin yaklaşık onda biri kadardı. Şimdi Ocak tarifelerinde de dar gelirli vatandaşlarımızı korumaya yönelik olarak yine müjdeli bir haber olarak kamuoyuna sunulmaya çalışılmaktadır.
AKP iktidarı 2003 yılında müjde vererek kaldırdığı kademeli tarifeyi 2022 yılında geri getirmiştir. Söz konusu kademeli tarifenin, 2020 yılı kişi başı net tüketimi olan 3.142 kilovat saat değerinin onda biri oranında yani günlük sınırın 10 kilovat saat /gün (aylık 300 kilovat saat) olması esas olmalıdır.
Zamların geri alınması, mesken abonelerinden KDV’nin tamamen kaldırılması, diğer abone grupları için de KDV oranlarının tekrar değerlendirilerek makul seviyelere indirilmesi gerekir.
Mesken aboneleri için bir diğer önemli husus ise çok (üç) zamanlı tarife seçeneğindeki zam oranlarıdır. Çok (üç) zamanlı tarifeyi seçen aboneler için kademeli tarife söz konusu değildir. Çok zamanlı tarifenin her bir zaman dilimine yapılan zam oranı da yüzde 125’tir.
Çok (üç) zamanlı tarifede abone aleyhine olan bir başka uygulama da EPDK tarafından 2018 yılı Ağustos ayı tarifesi ile başlatılan uygulamadır. Bu uygulama ile daha önce tek terimli tarifeye göre belli oranlarda daha ucuz olan gündüz ve gece tarifelerinde yapılan değişikliklerdir. Çok zamanlı taifede sadece gece tarifesi tek zamanlı tarifeye göre sözde ucuzdur. Çok zamanlı tarifeyi tercih abonelerimizin gün içindeki tüm aktivitelerini gece (22.00-06.00) saat dilimine kaydırsalar bile Tek zamanlı tarifeye göre daha pahalı elektrik enerjisi kullanmak zorunda kalmaktadırlar.”
‘ÇOK ZAMANLI TARİFE ABONELERE TUZAKTIR’
“Aboneler Aralık-Ocak dönemine ait faturalarını gördüklerinde, faturaların Ocak ayı tarifelerine göre düzenlendiği konusunda yoğun şikâyette bulunmuşlar ve EPDK bu konuda inceleme başlatıldığı açıklamasını yapmak zorunda kalmıştır. Bu açıklama tamamen toplumsal tepkiyi yatıştırmak için yapılmış bir açıklamadır. Nitekim yapıldığı açıklanan incelemeden de ortaya hiç bir sonuç çıkmamıştır.
Ancak vatandaşlarımız kendilerine gelen fatura bildirimlerinde hangi hizmete ne kadar bedel ödediklerini görmeleri mümkün değildir. EPDK tarafından çıkarılan ikincil mevzuat ile 2016 yılının başından itibaren fatura bileşenleri içinde yer alan (iletim, dağıtım, kayıp/kaçak, perakende satış, sayaç okuma gibi) hizmet bedelleri, enerji ve dağıtım bedellerinin altında gizlenerek abonenin bilgi edinme hakkı kısıtlanmıştır.”
“ELEKTRİK KULLANIMI LÜKS İHTİYAÇ HALİNE GETİRDİLER”
“Vatandaşlarımız, serbestleştirme ve özelleştirme politikalarının sonuçlarını her geçen gün bir önceki günü ararcasına ağır koşullarda yaşamlarını sürdürmeye çalışıyorlar. Faturalarına karşı gösterdikleri tepkinin ardında da gerek dağıtım şirketlerine ve gerekse sorumlu kamu idarelerine olan güvenlerinin kalmaması en önemli etkendir.
AKP iktidarının elektrik üretim ve dağıtım faaliyetlerine ilişkin özelleştirme politikalarının sonuçları vatandaşlarımıza zam, pahalılık ve tasarruf adı altında karanlık olmuştur. Toplumun tüm kesimlerinde elektrik enerjisi kullanımı artık lüks ihtiyaç haline girmiştir. Oysa elektrik enerjisi günümüz koşullarında toplumun olmazsa olmaz ihtiyacı olup üretiminden tüketimine kadar yürütülen tüm faaliyet alanları ile kamusal hizmeti zorunlu kılmaktadır. Bu nedenledir ki toplumsal faydayı gözeten, merkezi planlama anlayışını önceleyen kamusal bir yapıya daha fazla zaman kaybı olmadan dönülmelidir.”
